کلید موفقیت، مطالعۀ هوشمندانه است نه مطالعۀ زیاد و سخت. هرچه در آموزش خود، پیش بروید، به درستی این مطلب، بیشتر و بیشتر پی خواهید برد.
یک یا دو ساعت مطالعه در روز، برای کسب نمرات رضایت بخش در دبستان کافی است ولی وقتی وارد دبیرستان می‌شوید، برای انجام همۀ تکالیف و مطالعات خود، در روز، وقت کافی نخواهید داشت، مگر آنکه چگونگی مطالعه و یادگیری هوشمندانه را بدانید.
استثناء است که برخی از دانش‌آموزان می‌توانند، با صرف کمترین تلاش، دورۀ دبیرستان را با موفقیت پشت سر بگذارند.
اکثریت وسیعی از دانش‌آموزان موفق، موفقیت خود را با یادگیری و کاربرد عادات مؤثر مطالعه به دست می‌آورند.
آنچه در ادامه ارائه می‌شود، ده عادت عالی مطالعه است که طبق نتایج تحقیقات، دانش‌آموزان بسیار موفق از آنها استفاده می‌کنند.
می‌خواهید موفق شوید، امیدوار باشید، دست از این ایدۀ خود برندارید، کافی است هریک از این عادات را یاد بگیرید و به کار ببرید، آنگاه خواهید دید که نمرات کلاسی‌تان بالاتر رفت، دانش‌تان بیشتر شد و توانایی جذب و یادگیری اطلاعاتتان بهبود یافت.
ده عادت دانش‌آموزان بسیار موفق
1- همۀ تکلیف و مطالعۀ خود را در یک جلسه تمام نکنید.
آیا همیشه، شب‌ها تا دیروقت به زور پلک‌های خود را باز نگه می‌دارید و وقت و انرژی صرف می‌کنید تا یاد بگیرید. اگر این طور است، زمان تغییر فرا رسیده است.
دانش‌آموزان موفق در پاره‌وقت‌های کوتاه مدت، مطالعه می‌کنند و به ندرت مطالعۀ خود را در یک یا دو جلسه انجام می‌دهند.
اگر می‌خواهید، دانش‌آموز موفقی باشید، باید یاد بگیرید، به طور منظم و پیوسته و در دوره‌های زمانی (پاره‌وقت‌های) کوتاه مدت مطالعه کنید.
2- برنامه‌ریزی مطالعه
دانش‌آموزان موفق، برای مطالعه در طول هفته، برنامۀ زمان‌بندی شده، تهیه می‌کنند و پس از آن با سرسختی به آن برنامه می‌چسبند.
دانش‌آموزانی که از روی هوس و گاه و بیگاه مطالعه می‌کنند، در قیاس با دانش‌آموزانی که برای مطالعه، برنامۀ زمان‌بندی شده دارند، عملکرد و یادگیری پایین‌تری از خود نشان می‌دهند.
حتی اگر تماماً گرفتار مطالعات متعدد و متنوع هستید، برنامه‌ای هفتگی برای مطالعۀ خود، بنویسید، اگر پاره‌وقت‌هایی را در چند روز هفته تعیین و دروس خود را در آن پاره‌وقت‌ها، مرور کنید، عادتی در شما شکل می‌گیرد که موجب می‌شود تا در طول ترم، موفق عمل کنید.
3- مطالعه در ساعات مشخص و یکسان در هر روز
در کنار برنامة منظم هفتگی، بسیار مهم است که نوعی پیوستگی، در مطالعات روزانة خود داشته باشید. زیرا وقتی در طول هر هفته در ساعات یکسانی از هر روز، مطالعه می‌کنید، مطالعه به بخشی منظم از زندگی شما تبدیل می‌شود. این گونه است که آمادگی ذهنی و احساسی شما برای مطالعه در هر بار، بیشتر می‌شود و هر جلسه بسیار با ارزش و مولد می‌گردد.
اگر به هر دلیلی، به ناچار نمی‌توانید در مواردی، طبق برنامه مطالعه کنید، اشکالی ندارد، نگران نشوید، ولی حتماً و به محض تمام شدن مورد، به برنامة خود باز گردید و آن را مصرانه پیگیری کنید.
4- هدف مطالعه را تعیین کنید
مطالعه‌ی بدون جهت مؤثر نیست و فایده ندارد. باید کارهایی را که در هر جلسه مطالعه لازم است انجام دهید، مشخص کنید. قبل از شروع به مطالعه، هدفی برای جلسة مطالعة خود، تعیین کنید. هدف مورد نظر باید از هدف‌های تحصیلی شما پشتیبانی کند. برای مثال: (حفظ سی لغت انگلیسی برای کسب موفقیت بیشتر در آزمون بعدی)
5- هرگز جلسة مطالعة خود را به تعویق نیندازید
بی‌علاقگی به موضوع، رسیدن به کارهای دیگر و دشواری تکلیف از عواملی هستند که موجب می‌شوند تا مطالعة خود را خیلی راحت و در بیشتر مواقع به تعویق بیندازیم. دانش‌آموزان موفق به ندرت، جلسة مطالعه خود را به تعویق نمی‌اندازند. اگر جلسة مطالعة خود را به تعویق بنیدازید، مطالعة شما بسیار کم اثر می‌شود و نمی‌توانید همة کارهایی را که باید انجام دهید، تمام و کمال انجام دهید.
جبران تعویق منجر به شتاب‌زدگی می‌شود و شتاب و عجله دلیل شماره یک اشتباهات است.
6- با موضوعاتی که به نظرتان خیلی دشوار هستند، مطالعة خود را شروع کنید
برای مطالعه و یادگیری تکالیف و موضوعات دشوار، به زمان، انرژی و تلاش بیشتری نیاز است. از این رو بهتر است مطالعة خود را با آنها شروع کنیم. معمولاً با تکمیل و انجام سخت‌ترین کارها، تکمیل و انجام بقیة کارها آسان‌تر می‌شود.
امتحان کنید! شروع مطالعه با موضوعات سخت و دشوار، تأثیرگذاری جلسة مطالعه و عملکرد تحصیلی‌تان را افزایش می‌دهد.
7- قبل از مطالعه، یادداشت‌های خود، از کلاس قبلی را مرور کنید
اگر یادداشتی نداشته باشید، چه چیزی را باید مرور کنید. بنابراین هشیار باشید و همیشه یادداشت‌های خوبی از کلاس، تهیه کنید. قبل از شروع هر جلسة مطالعه و یا انجام تکلیفی خاص، یادداشت‌های خود را به طور کامل مرور کنید. این کار شما را برای انجام درست مطالعه و تکالیفتان، آماده می‌کند.
مرور یادداشت‌هایتان قبل از جلسة مطالعه، کمک می‌کند تا مطالب مهمی از موضوعی را که طی روز یاد گرفته‌اید، به یاد آورید و مطالعه‌ای مؤثر و هدفمند داشته باشید.
8- در جریان مطالعه باید بر موضوع متمرکز شوید و مراقبت کنید تا حواس‌تان پرت نشود
هر کسی با چیزهایی از قبیل تلویزیون، صحبت با اعضای خانواده و حتی سکوت غیرعادی و خیلی زیاد، ممکن است دچار حواس‌پرتی شود.
بعضی افراد، وقتی در اطراف‌شان، کمی صدا وجود دارد، بهتر مطالعه می‌کنند. با حواس‌پرتی در جریان مطالعه، رشتة افکارتان پاره می‌شود و دیگر قادر به تمرکز نیستید.... و این وضعیت به مطالعة غیر مؤثر منجر می‌شود. بنابراین قبل از مطالعه، مکان مناسبی را که بدون مزاحمت و حواس‌پرتی، می‌توانید در آن جا به مطالعه ادامه دهید، پیدا کنید. برای بعضی چنین مکانی، اتاق خود یا کنجی از کتابخانه است.
9- از گروه‌های مطالعه به طور مؤثری استفاده کنید.
حتماً شنیده‌اید که می‌گویند: «دو کله بهتر از یک کله» است. درستی این ادعا به طور خاص، در هنگام مطالعه، آشکار می‌شود. کار با گروه (کله‌های دیگر)، شما را قادر می‌سازد تا برای درک مفهومی پیچیده، به هنگام مطالعه، از دیگران کمک بگیرید و تکلیفتان را سریع‌تر انجام دهید و از دیگران یاد بگیرید و به آنها، یاد دهید. از این طریق همه می‌توانید مفاهیم را درون‌سازی و عمیقاً یاد بگیرید. فراموش نکنید که اگر گروه‌های مطالعه ساختار یافته نباشند و یا اعضای آن آمادگی لازم را نداشته باشند، بسیار غیر مؤثر می‌شوند. دانش‌آموزان موفق به طور مؤثری از گروه‌های مطالعه استفاده می‌کنند.
10- یادداشت‌ها، کارهای مدرسه و سایر مطالب کلاسی را در پایان هفته مرور کنید
دانش‌آموزان موفق آنچه را که طی هفته یاد گرفته‌اند، در پایان هفته مرور می‌کنند. بدین ترتیب، آمادگی آنها برای یادگیری مفاهیم تازة مبتنی بر یادگیری‌های قبلی افزایش می‌یابد. اطمینان داشته باشید اگر این ده عادت را در خود ایجاد و تقویت کنید. عملکرد تحصیلی‌تان بهتر می‌شود و به موفقیت‌های بالا و شگفت‌انگیزی دست می‌یابید.